На крајот на 2023 година, на интернет и социјалните мрежи се појави нов тренд каде луѓето почнаа да се прашуваат колку се навистина финансиски успешни. Феноменот наречен „финансиска дисморфија“ се јавува кога луѓето се чувствуваат несигурни за својата финансиска состојба, без оглед на реалноста на нивната ситуација. Проблем? Овој тренд се повеќе негативно се одразува на финансиите на луѓето, особено на помладите генерации.
Според новото истражување спроведено минатата година од Qualtrics во име на Intuit Credit Karma на 1.006 возрасни испитаници, 29 проценти од Американците доживуваат финансиска дисморфија. За целите на ова истражување, финансиската дисморфија се дефинира како искривен поглед на нечии финансии, што може да доведе до лоши одлуки. Овој проблем е многу поизразен кај помладите генерации, каде што 43 проценти од Gen Z и 41 процент од Millennials признаваат дека доживеале финансиска дисморфија, во споредба со 25 отсто од Gen X и само 14 отсто од оние над 59 години.

Од луѓето кои доживуваат финансиска дисморфија, 82 проценти велат дека се чувствуваат финансиски заостанати. Ова се споредува со 29 отсто од испитаниците кои не чувствуваат слична финансиска несигурност. Пошироко, речиси половина (48 проценти) од генерацијата Z и 59 проценти од милениумците се чувствуваат финансиски заостанати, што веројатно придонесува за чувство на финансиска несоодветност. Иако многумина признаваат дека се чувствуваат оставени, 59 отсто од испитаниците исто така изјавиле дека се чувствуваат финансиски стабилни, што покажува несовпаѓање помеѓу перцепцијата за финансиската стабилност и фактичката состојба.
Околу 37 проценти од испитаниците кои доживеале финансиска дисморфија изјавиле дека заштедиле повеќе од 10.000 долари, додека 23 проценти од нив имале повеќе од 30.000 долари. Тоа е многу над просечната заштеда на Американците, која е околу 5.300 долари. Меѓутоа, испитаниците кои не страдаат од финансиска дисморфија имаат поголема веројатност да имаат заштеди - и повеќе. Според студијата, 52 проценти од Американците без финансиска дисморфија имаат повеќе од 10.000 долари заштеда, додека 32 отсто имаат повеќе од 50.000 долари.
Споредба - крадец на среќата
Финансиската дисморфија може да биде поттикната од опсесијата на луѓето да станат богати, во време кога богатството изгледа се повеќе недостижно. Повеќе од една четвртина (27 отсто) од Американците велат дека се опседнати со идејата за богатство. Ова е особено изразено кај помладите генерации, каде што 44 проценти од генерацијата Z и 46 отсто од милениумците признаваат дека се опседнати со идејата. Повеќе од половина (54 проценти) од испитаниците кои доживуваат финансиска дисморфија велат дека се опседнати со идејата за богатство, во споредба со само 12 отсто од оние кои го немаат овој проблем.
И покрај опседнатоста со идејата за екстремно богатство, 52 проценти од Американците веруваат дека никогаш нема да бидат богати. Тој број се зголемува на 69 отсто кога се гледа групата Американци со финансиска дисморфија.
Освен што се грижат дека никогаш нема да бидат богати, 95 проценти од Американците со финансиска дисморфија велат дека тоа негативно влијае на нивните финансии. Од нив, 40 отсто велат дека финансиската дисморфија ги спречила да складираат заштеди или ги натерала да трошат прекумерно (38 отсто) и да акумулираат долг (32 отсто). Други 30 отсто велат дека тоа ги спречило да штедат за да купат куќа и да го платат долгот.
„Финансиската дисморфија е еден вид на модерно „натпреварување со соседите“, вели Кортни Алев, застапник за потрошувачки финансии во Credit Karma. „Многу луѓе ги анализираат своите финансии и се споредуваат со своите врсници, луѓето на социјалните мрежи, па дури и познатите личности, што предизвикува чувство на несоодветност. Ова нарушување помеѓу перцепцијата и реалноста може да ги спречи луѓето да преземат чекори кон постигнување на нивните финансиски цели.
**Некои начини за надминување на финансиската дисморфија вклучуваат искрен поглед на личните финансии, поставување јасни цели, правење план и што е најважно, фокусирање на вашите финансии. Ако вашата цел е да ги зголемите вашите заштеди, започнете со анализа на вашите финансии за да видите каде можете да направите простор за заштеди во вашиот буџет. Оттаму, можете да закажете автоматски плаќања од секоја плата за да се придржувате до вашиот план и постепено да ги зголемувате вашите заштеди“.
Извор: кредиткарма