Студијата што го испитува ефектот на видот на светлината врз нашиот ритам на спиење покажува дека „сината светлина“, можеби не е меѓу виновниците за лошиот сон.
Таканаречениот домино ефект на хемиските реакции обезбедува нашиот биолошки часовник да биде во ритам со повторените циклуси на денот и ноќта. Поточно, прецизен опсег на бранови должини во текот на дневната светлина - што вообичаено би можеле да го перцепираме како сино - ги активира сензорните клетки во задниот дел на окото, сигнализирајќи дека е време да се ресетира внатрешниот часовник на телото.
Оние фоторецептори чувствителни на светлина, наречени суштински фотосензитивни ретинални ганглиски клетки (ipRGCs), не придонесуваат за нашата вистинска перцепција на бојата. Тоа е работа на блиските конусни ќелии.
„Сепак, ганглиските клетки чувствителни на светлина добиваат и информации, што го поставува прашањето дали бојата на светлината влијае на внатрешниот часовник на нашето тело“, вели хронобиологот Кристин Блум од Универзитетот во Базел.
Блум го предводеше тимот на колеги истражувачи од Универзитетот во Базел во Швајцарија и Институтот за биолошка кибернетика „Макс Планк“ во Германија во истражувањето за тоа какво е влијанието и кои бои влијаат на нашиот секојдневен биолошки ритам. Она што тие го открија може потенцијално да предизвика некои претпоставки за последиците од користењето на дигиталната технологија во вечерните часови.
Современата наука нè советува да избегнуваме уреди кои емитуваат значително количество сино зрачење, како што се нашите паметни телефони, компјутерски монитори и таблети, кога треба да се одмориме и кога одиме да спиеме.
Постои сосема разумно размислување за ова - ipRGCs во нашите очи реагираат на кратки бранови должини на електромагнетно зрачење, приближно 490 нанометри во големина.
Бидејќи сината светлина се емитува во текот на денот, има смисла нашите очи да ја користат оваа бранова должина за да го сигнализираат почетокот и крајот на времето на спиење.
Преплавени со сјајот на сино-доминантните флуоресцентни и LED светилки, нашите ipRGC сигнализираат до „циркадијалниот пејсмејкер“ во нашите глави дека е време да бидеме активни, систем за кој некои истражувања сугерираат дека може да го загрози нашето здравје.
Сепак, Блум се сомневаше дека начинот на кој мешавината на светлосни бранови должини влијае на нашиот процес на читање на бојата може да значи дека во тој феномен има нешто повеќе отколку што се гледа.
„Студија на глувци од 2019 година сугерира дека жолтеникавата светлина има посилен ефект врз внатрешниот часовник отколку синкавата светлина“, вели Блум.
Шеснаесет волонтери за 23 дена
За да истражат подетално како перцепцијата на видот на светлината влијае на нашето здравје, Блум и нејзиниот тим спроведоа експеримент со осум здрави возрасни мажи и осум жени (волонтери) што траеше 23 дена.
По една недела навикнување на одредено време за спиење, волонтерите присуствувале на три лабораториски сесии каде што биле изложени на постојана контролирана „бела“ светлина, светло жолта или пригушена сина светлина во тек на еден час навечер.
Пред нивното типично време за спиење и до еден час потоа, тие биле подложени на серија тестови, вклучувајќи следење на нивните мозочни бранови, отчукувањата на срцето и нивото на хормоните.
Ниту една од анализите не откри никакви индикации дека воочената боја на светлината влијаела на времетраењето или квалитетот на шемите на спиење на волонтерите.
Наместо тоа, сите три услови на светлина предизвикале одложување на спиењето, што сугерира дека светлината генерално има покомплициран ефект врз внатрешниот биолошки часовник на човекот, отколку што се мислеше.
Тоа не значи оти нашите ќелии кои ја перципираат светлината не се засегнати од „сините“ бранови должини на светлината, но дека другите видови светлина исто така може да бидат важен фактор во нашите циклуси на спиење.
Телефоните на иднината може еден ден да ни овозможат да се префрлиме на непречен ноќен режим со „потопол“ тон.
„Технолошки, можно е да се регулираат пропорциите на кратките бранови дури и без прилагодување на бојата на екранот, но тоа сè уште не е имплементирано кај комерцијалните екрани на мобилни телефони“, вели Блумова.
Истражувањето е објавено во списанието Nature Human Behavior.