Имате одлична идеја? Но, без јасно дефиниран процес на реализација, таа ќе остане само идеја. Светот на претприемништвото, особено динамичниот свет на стартапи, бара јасен план, стратегија и способност за прилагодување. Еве еден водич како да ја реализирате вашата идеја!

Клучните чекори кои треба да се направат на оваа патека, од почетната визија до реализацијата на идејата, може да се разгледаат од примерите на успешни приказни како Apple и Photomath. Може да се истражи како тие успеале, што направиле за нивните идеи да се оформат и да станат препознатливи производи на глобалниот пазар. Дефинитивно одговорите лежат во структурата, истражувањето и иновациите.
Зошто некои идеи успеваат, а други не?
Според HBR, повеќе од две третини од бизнис идеите не се профитабилни, односно не носат позитивен принос за инвеститорите. Причината? Недостаток на јасен план.
Но, има и други примери, основачот на апликацијата Photomath, реши личен предизвик и го претвори во глобално успешен производ.
Ако треба да се верува во истражувањето, можете да ја зголемите стапката на успех следејќи ги овие чекори:
- Дефинирајте го проблемот што го решавате и за кого
- Развијте бизнис модел користејќи Canvas
- Тестирајте ја идејата преку МВП за да ги усогласите амбициите со реалноста
- Операционализирајте ги чекорите во вашиот бизнис план
- Обезбедете флексибилност
Дефинирајте го проблемот
За почеток, одговорете на прашањето: Кој проблем го решавате и за кого?
Примери на идеи кои започнуваат со дефинирање на проблем може да бидат следниве:
• Фитнес апликација со онлајн обука и стручни совети ги таргетира зафатените корисници со ограничено време за вежбање.
• Apple имаше јасна визија да ги трансформира персоналните компјутери од алатка за хоби во производ за широка потрошувачка.
• Основачот на Photomat сакаше дигитално да решава математички задачи чекор по чекор и да им помогне на учениците и родителите да ја решат домашната задача.
• Slack започна со обезбедување на тимовите со транспарентност во комуникацијата и централизација на споделените датотеки.
Размислете како вашиот производ ќе го промени животот на корисниците?
Развијте бизнис модел
За да се реализира бизнис идејата, пред да се развие детален бизнис план, потребен ви е бизнис модел. За да ги поставите темелите на бизнис моделот, секогаш е добар Canvas моделот, кој ви овозможува да ја разработите идејата на еден лист хартија или во дигитални алатки како Canvanizer или Miro кои овозможуваат планирање во реално време.
Тешко е да се објасни олеснувањето што им доаѓа на луѓето со кои работам за развој на бизнис модел кога сфаќаат колку е едноставно да се развие бизнис идеја и како можат да видат сè што е важно за нивната идеја или бизнис на еден лист хартија. Тимот на Strategyzer брилијантно го разви Canvas моделот пред околу 15 години.
Овој модел може да биде многу корисна алатка за согледување на просторот за напредок и понатамошен раст доколку веќе имате развиен бизнис, а може да се користи и за деловно планирање и клучни чекори.
Моделот Canvas е поделен на девет основни делови во стопанисувањето, но тука се претставени како три основни целини. Тоа се:
1. Пожелност на пазарот: Дали постои реална потреба на пазарот?
2. Изводливост: Дали имате ресурси и знаење за да го спроведете?
3. Профитабилност: Како ќе заработите пари и ќе ги покриете вашите трошоци?
Значи, прво се прашувате дали има потреба на пазарот од вашиот производ или услуга, колку е голем пазарот, каде се вашите клиенти, како ќе стигнете до нив. После тоа, треба да потврдите колку е остварлива вашата идеја, дали можете да ја реализирате. И конечно, воспоставете ја одржливоста на бизнисот со одговарање на прашања како што се колку приходи планирате да генерирате, дали ќе имате модел на претплата или фиксна такса по производ. И за крај, кои се трошоците што ќе ги направите при развивање на вашата идеја и бизнис?
Бизнис план заснован на пример на фитнес апликација
Да се вратиме на примерот на фитнес апликација за корисници кои работат од дома и сакаат професионална поддршка додека вежбаат. Моделот може да вклучува месечни претплати и дополнителни услуги како што се онлајн консултации со физијатар.
Кој е купувачот?
Значи, одговоривме на едно многу важно прашање, кој е купувачот. Има многу сложени прашалници и формулари на кои треба да одговорите доколку сакате да креирате демографски, психолошки профил на клиентот, но не мора да одите по тој пат.
Обидете се да замислите каков проблем има оваа личност, дали се плаши од повреда, губење на здравјето, дали се чувствува изгубено, какви сомнежи има, што сака да постигне, кој е нивниот поттик за купување, кои вештини сака да ги подобри и што можете да му понудите за да му помогнете. Одговорите на овие прашања веќе ќе ве упатат на вашиот целен клиент.
Да повториме, клучно е да знаете чиј проблем го решавате и како ќе го решите со вашиот производ.
Колкав е пазарот?
Важно е да бидете свесни за големината на пазарот на вачите купувачи што сте го идентификувале како целен клиент. Алатките за вештачка интелигенција можат да бидат од голема помош во оваа област. Што бараат луѓето најмногу, што се нуди на пазарот, има ли коментари за постоечката понуда?
Кои се нашите предности?
Ова ќе ви даде листа на сите тековни проблеми на пазарот и листа на вашите предности. Списокот ќе ви помогне да ги дефинирате придобивките од вашата програма и исто така ќе ви послужи како основа за маркетинг и продажни активности.
Со стеснување на потенцијалниот пазар, вие всушност доаѓате до бројот на клиенти кои ќе го купат вашиот производ или услуга. Имајте на ум дека сте нови на пазарот и дека клиентите допрва треба да слушнат за вас. Затоа што статистиката вели дека само два отсто од оние кои знаат за вас ќе купат од вас!
Да се вратиме на примерот на фитнес програма. Еве ја нашата листа:
Клиентите сакаат професионална поддршка со онлајн обука: Програмата исто така ќе понуди разговор 1:1 со физијатар во договорено време. Тие се загрижени ако не можат да ја следат програмата. Решение: Пред да се запишат на програмата, ќе можат да поминат пет бесплатни тренинзи за да видат дали тоа им одговара.
Како да дојдете до приход?
Исто така, важно е да одговорите на прашањето како ќе генерирате приход, како ќе ви плаќаат корисниците? Тоа може да бидат различни модели на претплата, еднократно плаќање, или преку посредник...
Дали сакате да ја засновате вашата цена на квалитетот или квантитетот?
Ако го поврзете квалитетот со премиум искуство, можете да постигнете повисока цена. Ако одите по количина, обично се одлучувате за пониска цена - како она што го нудат Lidl, H&M и Ryanair. Во тој случај, можете да очекувате – масовно производство, помалку фокусирање на искуството на клиентите.
Кога одлучувате дали сакате да бидете премиум или евтина компанија, и во двата случаи треба да знаете како ќе се истакнете на пазарот, како ќе бидете препознаени. Кој ќе биде факторот x што ќе ги задржи вашите клиенти да се вратат? Дали е тоа вашиот отворен пристап, квалитет, тоа што секогаш им одговарате во рок од еден ден, дека се чувствуваат безбедно, што им праќате благодарница, се сеќавате на нивното име...
Нови извори на приход
Без оглед на бизнис моделот што го дефинирате, секогаш можете да го проширите со нови извори на приход, од кои најчести се:
• Обезбедување услуга со производот, на пр, со онлајн обука, можете да понудите услуга за физиотерапевтски преглед или трипати годишно повлекување.
• Претплати на препораките на нутриционистите
• Продажба на дополнителни производи – здрави производи, фитнес опрема, литература и сл.
Не заборавајте дека Slack, која е една од најпопуларните алатки за тимска комуникација денес, привлече широк опсег на корисници со тоа што одлучи да комбинира модел на freemium со основна бесплатна верзија и платени верзии со дополнителни функции. За 24 часа од лансирањето, имаше 8.000 корисници.
Неговиот акроним за „Дневник на сите разговори и знаења што може да се пребарува“ е исто така решение за проблемот што го имаа сите тимови. Компаниите кои се префрлија на платени верзии му донесоа стабилен приход, а Slack се прошири во различни сектори, од мали стартапи до големи корпорации.
Така, тој успеа да направи добра транзиција од еден бизнис модел во друг, бидејќи го понуди решението што го посакуваа тимовите, имаше експертиза и извори на финансирање и со тоа обезбеди континуитет на приходите со одржлив модел на претплата.
Одредување на трошоците
Откако ќе имате информации за големината на пазарот, што ќе продавате и по која цена, знаете „зошто“ отворате онлајн фитнес програма и ќе знаете кои се трошоците за да ја реализирате таа идеја.
Кога станува збор за трошоците, важно е да ги наведете основните трошоци што ќе ги имате во вашиот бизнис, а не заборавајте и на еднократните трошоци. Тие може да ги вклучуваат трошоците за основање компанија, трошоците за адвокат кој подготвува општи услови и правила, регулативата за GDPR итн. Покрај овие, обично има трошоци за сметководство, маркетинг и вработени.
Откако ќе го поставите сето ова како темел на вашиот бизнис, време е да прекинете. Проверете што сте навеле, како вашите претпоставки меѓусебно се поддржуваат, дали се конзистентни? Дали јасно го дефиниравте вашиот целен клиент, пазар и модел на наплата? Ако не сте, не грижете се, сето тоа е процес кој бара постојано „тресење“ додека не дојдете до јасно развиена идеја.
Тестирајте ја идејата преку MVP и lean пристап
Во динамичен свет, брзината и приспособливоста се клучни за успехот. Наместо да инвестирате со месеци или години во развој на производ кој можеби не е баран, размислете за создавање на MVP (Minimal Viable Product – основни верзии на производот со клучни функционалности). Целта на MVP е да собере повратни информации од вистинските корисници и брзо да потврдите дали идејата има пазарен потенцијал.
Користете го пристапот на Lean startup, кој се заснова на повторување на неколку чекори - брзо стартување, тестирање и адаптација. Примената на овој пристап го намалува ризикот од неуспех и го оптимизира искористувањето на ресурсите.
Пример за MVP може да биде едноставна веб-локација со основна функционалност, како што е собирање повратни информации од корисниците или демонстрација на основни карактеристики на производот. Врз основа на повратните информации, можете да одлучите како понатаму да го развивате вашиот производ.
Податоците собрани преку MVP и пристапот на посно стартување обезбедуваат непроценливи информации кои ќе го обликуваат вашиот бизнис план. И тука сме, стигнавме до чекорот каде што грубо дефинираното ќе го преведете во детален водич за реализација на вашата идеја.
Бизнис план – детален водич за реализација
Структурата на бизнис планот варира во зависност од неговата намена или индустрија, но повеќето ги вклучуваат следните делови:
Резиме на бизнис план
Како по правило, секогаш започнува со краток преглед на сите најважни информации неопходни за развој на идејата. Ова се информациите што речиси сигурно ќе ги споделите накратко со инвеститорите. Кој сте вие, која е идејата, каков проблем решава, кои се целните клиенти и колку планирате да заработите? Иако се наоѓа на почетокот, често се пишува на крајот од процесот на изработка на бизнис план, бидејќи полесно е детално да се сумира се што сте разработиле.
Опис на бизнисот
Потоа следи опишување на бизнисот кој вклучува подетален опис на вашиот бизнис досега, истакнувајќи ги достигнувањата, историјата и целите. Овде можете да ги истакнете и уникатните предности што ве разликуваат од конкуренцијата. Во овој дел, ја опишувате бизнис идејата што ја нудите на пазарот и зошто вашата услуга е единствена на пазарот. Накратко ќе ги наведете целните клиенти, како ќе го водите вашиот бизнис или во која насока сакате да го проширите.
Анализа на пазарот
Во овој дел, дефинирајте која е вашата конкуренција и кои можности ги препознавате на пазарот, опишете ја големината на пазарот, целните сегменти и трендовите. Оваа анализа помага во разбирањето на потребите на клиентите и позиционирањето на вашиот производ или услуга на пазарот.
Уште во 1977 година, Apple го препозна потенцијалот за 250 отсто годишен раст на пазарот на персонални компјутери и ги позиционираше своите производи како иновативни и прифатливи за корисниците. Историјата покажа колку биле успешни нивните проекции.
Кога се анализира пазарот, анализата на цените е важен дел. Доколку отстапувате од пазарните цени, наведете ги причините поради кои сте донеле таква одлука. Наведете ја секоја поединечна ставка од производот или услугата во описот, со количина и продажна цена.
Од искуство знам дека ова е најтешкиот дел од развојот на бизнис план, бидејќи многу луѓе се прашуваат како сега ќе предвидат колку всушност ќе продадат. Но, не се обесхрабрувајте. Важно е да ја направите вашата проценка врз основа на достапните податоци. Ја предлагам Statista, како глобален извор на различни статистички податоци и истражување на пазарот.
Користете SWOT анализа (анализа на силни страни, слаби страни, можности и закани) за да ги идентификувате слабостите и потенцијалните закани, како и силните страни и можностите што планирате да ги искористите. Ви предлагам да ја проширите класичната SWOT анализа со уште неколку клучни одговори.
Стратегија за продажба и маркетинг
Дефинирајте клучни канали за комуникација со клиентите и модели за наплата. Исто така, треба да ги опишете производите и услугите што ги нудите, да ги наведете нивните карактеристики и стратегијата за одредување на нивната цена.
Не елаборирајте за секоја ставка, само наведете ги оние што очекувате да генерираат најголем извор на приход. Користете го правилото 80/20, кое вели: 20 проценти од вашите најпродавани услуги ви носат 80 проценти од приходите.
Веројатно тоа е случај со вашиот производ и услуга. Обидете се да ја оцените продажбата што е можно пообјективно. Не паѓајте во една од најчестите стапици, а тоа е да бидете преоптимистички за вашата проценка на приходите. Исто така, може да помогне да размислите за неколку различни сценарија што би можеле да се случат. Најлошото, најдоброто и стандардното, па така дефинирајте ја продажбата.
На пример, нашата цел е да генерираме приходи преку месечни претплати од 30 евра по корисник. Очекуваме базата на корисници да расте со текот на времето, што ќе резултира со стабилни приходи. Ние, исто така, ќе генерираме дел од нашите приходи со одржување на сесии за обука за вежби за