Според неодамнешна анкета на Gallup International за тоа дали луѓето би сакале да живеат во друга земја или да останат таму каде што се, повеќе од една третина изјавиле дека би сакале да емигрираат. Дури 36 отсто од луѓето од 57 земји каде е спроведена анкетата подготевени се да ја напуштат својата земја.

Претседателот на Институтот за истражување на пазарот и јавното мислење Канчо Стојчев прави споредба на тие бројки со претходните истражувања во интервју за Дојче веле.

„Прво, нашето прашање имаше за цел да ја измери само општата, потенцијална подготвеност за промена на земјата на живеење, под услов правната документација да не биде пречка. Со други зборови, ова прашање во суштина имаше за цел да го утврди општото задоволство или незадоволство од животот во дадена земја, а не да ја идентификува моменталната одлука за напуштање на истата. Стандардната статистика дава реални бројки за емиграцијата за секоја земја, така што не е потребно посебно испитување на тој аспект“.

Луѓето мигрираат од многу различни причини и миграцијата е навистина до одреден степен нормална и во многу случаи позитивна. Нашата студија открива дека глобален просек од околу една третина од возрасната популација би била подготвена да емигрира. Во сегашните глобални околности тоа е веројатно норма, но сакам уште еднаш да нагласам дека нашиот индикатор е многу општ. Сепак, тоа е добар показател за субјективната, лична перцепција на односот помеѓу местото каде што живее човекот и квалитетот на животот што тој или таа го очекува или сака.

Колку се помлади и посиромашни луѓето, толку е поголема веројатноста за миграција

Споредено со претходните студии, забележавме благ пораст на емиграцискиот потенцијал. Можеби тоа не е изненадување. Помладите генерации, вклучително и оние во Европа, се сè поподвижни. Сиромашното, урбано население во многу делови на светот, а особено во таканаречените земји во развој, очајно сака да оди на подобро место. Високо успешните луѓе од малите земји честопати не гледаат доволно потенцијал да ги развијат своите вештини на мал пазар.

Се разбира, во време на војна и глобална економска криза, неизвесноста се зголемува и миграцијата често станува поатрактивна. Јас навистина не гледам никакво изненадување овде. Колку се помлади и посиромашни луѓето, толку е поголема веројатноста за миграција.

„Вашите бројки покажуваат дека испитаниците од земјите со пониски приходи имаат поголема веројатност да сакаат да емигрираат. Во исто време, вашата анализа покажува дека, иако приходот, образованието или занимањето на испитаниците имаат мало влијание врз подготвеноста или мотивацијата за емигрирање, општите нивоа на приходи играат значајна улога. Какви заклучоци може да се извлечат од тоа“?

Не е изненадувачки што луѓето од земјите со ниски приходи сакаат да мигрираат во места каде што животниот стандард е повисок. Луѓето секогаш се споредуваат себеси и, се разбира, сакаат подобар живот. Но, не мора затоа што сегашниот е лош.

На личен план, сепак, тоа се условите во кои се живее. Затоа, мигрирањето во земја која нуди подобри можности, подобри услови, повеќе можности за признавање и уште подобри шанси за заработка повеќе е сосема разбирливо и нормално.

Денес, миграцијата е исто така прашање на видливост, споредливост и избор, заедно со традиционалните двигатели како што е животниот стандард. Денес, миграцијата е повеќе прашање на мобилност отколку на неопходност, што е неизбежно влијание на глобализацијата.

Голема мобилност во рамките на ЕУ и во насока на ЕУ

„Исто така, зачудувачки е што истражувањето покажува дека повеќе луѓе сакаат да мигрираат од земјите на ЕУ, отколку од земјите кои не се членки на ЕУ. Од каде дојде тоа?

За да одговориме на тоа прашање, прво треба да разгледаме кои земји од ЕУ биле анкетирани, а кои земји кои не се членки на ЕУ. Миграцијата во ЕУ е конзистентна: многу луѓе во ЕУ велат дека би мигрирале само затоа што можат. Во овој случај, сепак, миграцијата е главно од една во друга земја на ЕУ. Мобилноста во ЕУ е динамична. Тоа е исто така една од слободите и правата на граѓаните на ЕУ. 

Во земјите кои не се членки на ЕУ опфатени со нашето истражување - Ерменија, Босна и Херцеговина, Грузија, Казахстан, Косово, Молдавија, Северна Македонија, Руската Федерација и Србија - условите за мобилност и геополитичка ориентација се различни. Разликата е дали е можно да се мигрира, и ако е така, каде?

„Молдавија не само што е една од најсиромашните земји во Југоисточна Европа, таа е и најзагрозена од руската агресија врз Украина. Сепак, вашите бројки покажуваат дека само 23 проценти од населението таму сака да замине, многу помалку отколку во Босна и Херцеговина (48%) и Северна Македонија (42%). Зошто е така“?

Кој сакал да емигрира веќе го направил тоа. Згора на тоа, војната мотивираше некои луѓе да останат и да ја бранат својата земја. Можеби има некои луѓе кои, од која било причина, очекуваат нешто позитивно. И на крајот на краиштата, не е многу прифатливо да се изјасниш во интервју дека си подготвен да и свртиш грб на родната земја во тешки времиња.

Македонија и БиХ  - различни случаи од другите

Босна и Херцеговина и Северна Македонија се сосема различни случаи: пристапувањето на двете земји во Европската унија е многу далеку и луѓето не сакаат повеќе да чекаат. Ако чувствувате дека местото во кое живеете се влошува долго време, клучното прашање не е зошто треба да заминете, туку зошто да останете. Во случајот со тие две земји, бројот што би емигрирале е за околу 50 отсто поголем од просекот на ЕУ.

Русите, Индијците, Виетнамците... уште помалку сакаат да емигрираат

„Од почетокот на војната во Украина, многу европски земји забележаа значителен прилив на мигранти од Русија. Тоа се луѓе кои сакаат да избегнат мобилизација, кои се противат на војна или кои копнеат за демократско, поотворено општество. Сепак, вашето истражување покажува дека само 15 отсто од луѓето во Русија сакаат да емигрираат. Зошто“?

Тоа не е изненадување. Многу студии покажаа високо ниво на патриотизам во Русија и значителна поддршка за она што ние во ЕУ силно го отфрламе. Историски гледано, Русија често демонстрирала високо ниво на внатрешна интеграција во тешки времиња. Да не заборавиме дека таму доминантниот наратив е сосема поинаков од оној на Западот и дека милиони Руси кои не ги одобруваат актуелните настани веќе си заминаа.

„Уште позбунувачки се многу ниските проценти на оние кои сакаат да заминат од земји како Виетнам или Индија“…

Тие две земји доживеаја раст во последната деценија, а подготвеноста да се напушти успешен тим никогаш не е голема. Да не ги заборавиме културните и верските аспекти, силата на националниот идентитет, традицијата итн. Ние на Запад сè уште сме крајно евроцентрични, сè уште веруваме дека сме центарот на светот. Историската вистина е дека нашата доминација беше релативно кратка во споредба со земјите како Индија и Кина, но и Персија, Вавилон, Византија...

Канчо Стојчев е претседател на Институтот за истражување на пазарот и јавното мислење (ГИА) со седиште во Галуп од Цирих, кој од 1979 година ги мери чувствата на надеж и среќа, како и економските очекувања ширум светот. Таа организација не треба да се меша со истоимената американска фирма, Галуп Организација со седиште во Вашингтон, која во медиумите често се нарекува „Галуп“. (извор:DW/Vijesti)