За нас на Балканот, слетувањето на „Истрајност“ на Марс има посебно значење, поради името на кратерот Језеро, од каде што роверот веќе испрати неколку селфија, и сè уште е таму. Возбудата во Србија, сепак, е уште поголема затоа што Драгана Перковиќ Мартин беше во тимот експерти на НАСА задолжен за радарските системи на мисијата.

По седуммесечно патување до Црвената планета „Истрајност“ (Perseverence) и седумминутен ужас од слетување, роверот се најде на површината на Марс. Возбудата ќе трае сè додека роверот е „жив и здрав“.

Еден од експертите во тимот на НАСА е и Драгана Перковиќ Мартин, која беше меѓу одговорните за радарските системи.

Како што вели, Драгана Перковиќ Мартин случајно пристигнала во Американската агенција за вселенски истражувања.

- Јас сум тука во Jet Propulsion Laboratory веќе последните 13 години. Дојдов веднаш по постдипломските студии, кои ги завршив во 2008 година на Универзитетот во Масачусетс. Пред тоа, учев електротехника на Универзитетот во Малта...


Врзано за актуелнава мисија...

- Мојот тим беше задолжен за правење радар што произведува податоци за брзината на возилата до површината на Марс и растојанието на возилата од површината на планетата. Ние учествувавме во тие седум минути „терор“. Јас исто така го водев тој тим како еден од системските инженери кои беа одговорни за тоа како работи радарот при слетувањето - објаснува Драгана.

На роверот, кој се наоѓа во кратерот Језеро, повеќе не му треба радарот, на кој Драгана работеше нешто повеќе од осум години. По слетувањето, радарот полета и се урна недалеку од роверот.

- Роверот останува без радар за слетување, иако има уште еден радар кој ќе продолжи да произведува научни податоци - истакна научничка од Србија.

- Инженерскиот тим што се занимава со роверот проверува дали сите инструменти и компјутери се во ред. Досега роверот не испратил некои значајни научни податоци, но ни испрати прекрасна панорама која беше фотографирана при проверките на една од главните камери на роверот - вели Драгана.

Според неа, на Марс е толку студено што не може да има течна вода. Температурата е многу ниска и се движи околу минус 50, минус 60 степени.

Токму поради ваквите временски услови, и инструментите и роверите се опремени да бидат отпорни на екстремен студ.

„Истрајност“ копа, зема примероци, ги пакува, но ги остава на кратерот...

Радио-сигналот патува од Марс на Земјата за 700 секунди, што е речиси 12 минути. Една од главните цели на роверот „Истрајност“ е да помине низ кратерот, да бара места каде што можете да видите интересните карпи.

- Луѓето на Земјата ќе одлучат кои карпи се важни. Роверот нема да дупчи и ископа една дупка, туку многу повеќе. Кога луѓето на Земјата ќе решат дека нешто што е многу интересно, тоа ќе биде обработено, за да види од што се состои. Некои од тие примероци ќе бидат ставени во цевки за следната мисија што ќе дојде да ги земе и да ги лансира назад кон Земјата. Но, за тоа ќе мора да почекаме - нагласи Драгана.

Мисијата „Истрајност“ треба да трае две марсовски години, што е малку повеќе од две наши години.

НАСА планира да ги испорача примероците собрани во оваа мисија на Земјата во следната мисија. Таа нова мисија се очекува во следните пет или повеќе години.

Погледнете како Perseverance Rover на НАСА слета на Марс!


[embed]https://www.youtube.com/watch?v=gm0b_ijaYMQ[/embed]